Aa almak | Ah almak, beddua edilmiş olmak |
Aade bre kır boynunu | Defol git |
Aaretlik olmak | Dünya ve ahret kardeşliği |
Aarık kafalı | Yaşlı |
Abdala maalum olmak | Saf kalpliye malum olmak |
Aç taasir kalmak | Aç, sefil kalmak |
Açık aazlı | Olur olmaz lafa gülen |
Adamlık ruba | Düğün bayram gibi özel gün kıyafeti |
Adamsız kalmak | Kocası ölmüş olmak, dul kalmak |
Adlı adınca çaarmak | Birisine saygısızca adı ile hitap etmek |
Afaganlar basması | Sıkıntı basması, bunalım geçirmek |
Akarcıklı gözlü | Gözü yaşlı, çok dertli, hassas insan |
Akıl noosanlıı | Delilik, akıl noksanlığı |
Aklını aldırmak | Delirmek |
Al oca muskalarını, anam kaykıldı | Yardımın işe yaramadı |
Alçak yalımlı | Alçak gönüllü, mütevazı kişi |
Alışmadık nevasta | Beceriksiz, hiçbir işe yaramayan, bilgisiz kişi |
Almaa gitmek | Birisini veya bir şeyi alıp getirmeye gitmek |
Amamda türkü süülemek | Her fırsatta kendi başarısından bahsetmek, övünmek |
Ana boba günü | Çok kalabalık, mahşeri yer |
Anası kualanmak | Bir işi yaparken çok zorluk çekmek |
Apışık apışık yürümek | Bacaklarını yanlara açarak yürümek |
Appa gitmek | Çocuk dilinde misafirliğe gitmek. |
Appa gitmek | Gezmeye gitmek (Çocuk dilinde) |
Ardınca gitmek | Arkası sıra gitmek, takip etmek, birisini kendine örnek almak |
Aşlak basmak | Hararet basması, vücut sıcaklığının artması |
Aşlak çıbık | Dayak atmak için ağaçtan kırılarak yapılan sopa |
Aşlak su | Kaynar su |
Avanın burtarık olması | Havanın bulutlu olması |
Avur basmak | Kabus görmek, uykuda ağırlık basması |
Avur basmak | Ağır basmak, kâbus görmek, albastı |
Ay alıı | Anormal doğan çocuk |
Ayaana bukaa vurmak | Kötü niyetle birisinin işini yapmasını engellemek |
Aykırı gitmek | Söz dinlememek |
Aykırı gitmek | Söz dinlememek, itaatsizlik |
Aymana biigiri gibi gezmek | Boş, işsiz gezinmek |
Aynalı Pembe | Aşırı süslenen hanım |
Baa ba ba ba | Vay canına olur şey değil! |
Baa bozumu | Üzüm devşirme zamanı |
Baadaşı çelmek | Bağdaş kurup oturmak, işi yolunda olmak |
Baalık baaçelik | Bağlık bahçelik, herşeyin yolunda olması |
Baatı kara | Kara talihli |
Babak kim geldi | Bak bakalım kim geldi (sürpriz tanıştırmada kullanılır) |
Babası tutmak | Aşırı inatlaşmak, sinir krizi geçirmek |
Badiş badiş yürümek | Ördek gibi sağa sola yalpalayarak yürüme |
Bağdaşı çekmek | Rahat bir şekilde bağdaş oturmak |
Başında ateş yanmak | Büyük sıkıntı içinde olmak |
Başını serin tutmak | Her şeyi dert edinmemek |
Beeri gel | Bana yakın gel |
Bej beter olmak | Bes beter olmak |
Berekat versin | Bereket versin |
Beşka oyunu | Beş taş ile oynanan çocuk oyunu |
Bir eyam | Bir zamanlar |
Bir taa | Bir daha |
Bir taan | Bir daha |
Boku büükler | İdarede söz sahibi üst tabaka kişiler |
Boku sidikle yıkamak | Pis işi pislikle temizlemek |
Bokuna tüü dikmek | Yapılan hatanın üstüne hata işlemek |
Bokunda boncuk aarama | Layık olmayan kişiye gereğinden fazla değer vermek |
Bokundan korkmak | Teklif edilen her işten korkmak |
Bokunna oynamak | Kendisinden küçük ve zayıf insanla uğraşarak rahatsız etmek |
Breh breh | Hayret ifade eder. Vay vay vay! |
Budaklı çotuk | Üzerinde budakları bulunan kütük |
Buucu sıcak | Boğucu sıcak |
Büüle büüle | Böyle böyle |
Canı buvazına gelmek | Çok korkmak |
Canı cendeme | Canı cehenneme |
Canına geçmek | Bezmek, bir olayın etkisiyle sürekli üzülmek |
Çaşıt gibi | Çok çirkin giyinmiş, tanınmaz |
Çatra patra | Zorlukla, şöyle böyle, anlaşılmaz şekilde |
Çavga saçaa, tumba yataa | Erkenden yatmak arzusunu ifade eder |
Çıfıt çarşısı | Yahudi pazarı, çok karışık yer |
Çırak çıkarmak | Birine yeterince faydalı olamamak |
Çırak çıkmak | İyice faydalanamamak |
Çok yalmanmak | Bir şeye karşı çok iştahlanmak, çok istemek |
Çokluk kere | Çok defa |
Çükünde çor görüp piinir sanmak | Bir parça varlık sahibi olunca şımarmak |
Demeem şudur | Diyeceğim şudur |
Dil çevirmek | Saygı göstermesi gereken kişiye karşı saygısızlık etmek |
Dilini kuuvermek | Saygısızca ağzına geleni söylemek |
Dirsek çevirmek | İlgilenmesi gereken kişiye ilgisiz kalmak |
Divan durmak | Emre hazır beklemek |
Dokuz oka suratlı | Daima suratı asık olan, sevimsiz kimse |
Dolaşmaa gitmek | Kırda idrar yapmaya gitmek |
Donnu oroz | Paçalı horoz |
Donuz dooru | Dosdoğru |
Dudu kuşu gibi oturmak | Hareketsiz oturmak |
Dudule gibi giyinmek | Kötü giyinmek |
Dübek düümek | Dibek dövmek |
Dünyaya kazık kakma | Çok yaşama |
Düzgün sürme | Yüze şufa ve allık denen malzemelerle makyaj yapmak |
Ekmek yemek | Yemek yemek |
Ekti püktü | Bir eve yemek için dadanan asalak kimseler |
Ektilik etmek | Açgözlülük etmek |
Em düer em aalatmas | Menfaati için birisini kurnazca idare eder. |
Em fakır, em boku büük | Boyundan büyük işlere karışır |
Eski aaza yeni taam; er bir derde derman ola | Mevsimin ilk meyvesini yerken şifa bulmak için söylenir |
Eşekte paldım, ben seni aldım | Nikahsız yaşayanlar için söylenir |
Falan filan feşiman | Şu kişi, bu kişi, o, bu |
Fıska fıska | Sulu sivilce görüntülü küçük noktacıklar |
Fitil vermek | Kışkırtıcılık |
Fort atmak | Gizlenmesi gereken kişinin pervasızca ortalıkta görünmesi |
Gavara atmak | Sesli yellenmek |
Geberik eşeen nalını araarlar | Her şeyden menfaat umarlar |
Gega alvası | Tahin helvası (Gegalar Arnavutlukta yaşar) |
Gene gene | Tekrar tekrar, ısrarlı, sırt sırta |
Gırla gitmek | Alabildiğine devam etmek |
Gök elma | Olmamış elma, yeşil elma |
Gök göz | Mavi gözlü, nazarı dokunan kişi |
Gucuma gel | Çocuk dilinde “kucağıma gel” |
Gugucuk kuşu | Kumru kuşu |
Guguş yapmak | Çocuk dilinde kucaklamak |
Güneş aştı, kocakarı şaştı | Kışın çok soğuk gününde beklenmeyen güneşli hava |
Ha bakalım de bakalım | Bir işin sabırla tamamlanması |
Ham etmek | Çocuk dilinde bir şeyi hemen yemek |
Ik etmek | Hayır demek, hık mık etmek |
İi komşu parala alınmas | İyi komşu iyi davranarak kazanılır. |
İilik oşluk sormak | Hatır sormak |
İkraa etmek | İkrah etmek, iğrenmek |
İsse kapmak | Ders çıkarmak |
İşimize girmes | Bizi ilgilendirmez |
İzeet içi gelmişik bu dünyaa | Bu dünyaya eziyet çekmeye gelmişiz |
Kaane kaane | Kana kana, doya doya |
Kaar etmek | Kahretmek, perişan etmek |
Kabran kulaklı | Büyük kulaklı |
Kadını kovalamak | Kadını taciz etmek, tecavüzde bulunmak |
Kadını tutmak | Kadına tecavüzde bulunmak |
Kafası samut gibi olmak | Sersemlemek, kafası karışmak |
Kalaanı yukarı dikmek | Darılmak, konuşmamak, kibirlenmek |
Kalçın aazlı | Koca ağızlı |
Kandilin yaası bitmek | Ömrünü tüketmek, ölüme yaklaşmak |
Kap yazmak | Yufka hamurunu oklava ile açmak |
Kapanma gecesi | Gerdek gecesi |
Kapçık aazlı | Koca ağızlı |
Kapısına kara kilit asılmak | Kendisine bakacak kimsesi kalmamak |
Kara kaip asta yatmak. | Hastanın kendini bilmez halde yatması |
Kara minga | Kara kandil, çingeneye benzeyen kadın |
Kara pedi | Kara çocuk, çingene çocuğu (Mecazi olarak kestane) |
Karafere armıdı; senin gibi varmıdı | Kendini beğenmiş kişiye tenkit maksadıyla söylenir |
Kaşıcaa aarmak | Karnı veya midesi ağrımak |
Katık etmek | Ekmek ile yemeği denkleştirerek yemek |
Kendini bozmak | Hastanın komaya girmesi |
Kırkık bıyıklı | Yeni modaya uymuş erkek, okumuş, tahsilli kişi |
Kırlaan kalmak | Lanetlenmiş olmak, kıra kovulmak, dışlanmak |
Kiif keka | Keyfi yerinde olmak |
Kiifin ii mi? | Keyfin iyi mi, nasılsın? |
Kiyat yazma | Mektup yazma |
Kobak gözlü | Göz bebekleri meşe palamudu gibi fırlak kişi |
Koca Roygo gibi | Şekilsiz ve aşırı şişman |
Kol pidesi | Kol böreği |
Köör amelli | Kötülüklerle yaşamış kimse |
Kusacaa kalkma | Midesi bulanma |
Kuşak açmak | İdrar yapmaya gitmek |
Kül çöree | Ateşli küle gömülerek pişirilen değirmen ekmeği |
Laklamak | Kedi ve köpeğin sulu bir şeyi yalayarak içmesi |
Laplap yürümek | Aptal gibi yürümek |
Ligaları akmak | Salyaları akmak |
Lokmaları etiştirememek | Oburca yemek yemek |
Lokum deerken bokum demek | Meramını anlatmak isterken saygısızlık yapmak |
Lomlom yürümek | Deve gibi yürümek |
Loşlaşmak | Bir yerde gereksiz yere oturup kalmak |
Lök gibi oturmak | Bir yerde gereksiz yere oturup kalmak |
Maana bulma | Bahane bulma, sebep göstererek yapmama, birini ayıplamak, kusuruyla alay etmek |
Makam çıkarmak | Edepsizlik yapmak için önemsiz bir şeyi sebep göstermek |
Manti çöree | Peynir, maydanoz, yağ ve undan yapılan bir çörek |
Mantufar açmak | Hıdırellezde bekâr kızlar arasında oynanan çömlek içine atılan yüzük vs.yi mani söyleyerek bulma oyunu |
Marmeçko marepiçko | Bir işe yaramaz |
Mayasıllı göte arpa ekmee çare | Olumsuz bir işe çare aramak |
Mıtka düümek | Dibekte ayran dövmek |
Mudaraa etmek | Birinden minnetle yardım dilemek |
Nalet kalası | Lanet olası |
Ne onduru ne öldürü | Ne yararı var, ne zararı |
Neeti bozuk | Kötü niyetli |
Nekaa ekmek o kaa piinir | Her şey karşılıklıdır |
Nişan | Anormal doğan çocuk |
Özlü yemek | Salçalı, biberli, yağlı yemek |
Paparayı yemek | Şiddetli azar işitmek |
Pargıdan ayna | Sağlam olmayan malzeme |
Pastiriç gibi ezilmek | Onarılmayacak şekilde pestil gibi ezilmek |
Patka kalaklı | Yuvarlak ve basık burunlu, patates burunlu |
Pısta kalası | Lanet olası |
Pilaçkaya konmak | Zahmetsizce bir maldan yararlanmak |
Pirpak olmak | Tertemiz olmak |
Polotika etmek | Dalkavukluk etmek |
Rasat olma | Hububatın iyice olgunlaşması |
Saar gono | Kulağı duymayan kişilere söylenen alay ifadesi |
Saçakların ağlaması | Bir olay karşısında bütün evi hüzün sarması |
Siidikli faştanak | Altına idrar kaçıran |
Siinerden bakmak | Gizlice bir kenardan bakmak |
Sulh düşmek | Çok yorulmak |
Susak aazlı | Konuşurken ağzından tükrük saçan |
Sübek borusu | Bebek beşiğine bağlanan idrar borusu |
Sümen yumağı | Yapağı yumağı |
Süven sopası | Öküz gütmeye yarayan sopa |
Şafkı yakmak | Lambayı yakmak |
Şama kaa kuvalanmak | Bir işi yaparken çok yıpranmak |
Şinden soona | Bundan böyle, şimdiden sonra |
Şufa kalemi | Civalı makyaj kalemi |
Şufa sürmek | Civa karışımlı makyaj malzemesi sürmek |
Şuta kalmak | Kısa kalmak |
Şüüle büüle | Şöyle böyle |
Taataya sıçmak | Bir işi kasten ağır yapmak |
Takallama yapmak | Tekerleme söyler gibi lafı uzatmak |
Taraşlamak | Hırsızlık veya başka maksatla bir şeyi karıştırmak |
Tilkilerin bakır sıçması | Dışarı çıkılmayacak kadar soğuk hava olması |
Totosu götüne dayanmak | Yapılması gereken en önemli işi dar bir vakte getirmek |
Tüttürüp kaçmak | Korkarak bilinçsizce kaçmak |
Ursuzluk yapmak | Gereksiz ve zararlı işler yapmak |
Veran kalmak | Sahipsiz ve bakımsız kalmak |
Yalap yalap | Işıl ışıl |
Yalımı alçak | Mütevazı |
Yan vermek | Bir işi kasten aksatmak |
Yapanak yapmak | Yanlış iş yapana muhatabın tepkisini belirtmede kullanılır |
Yomsuzluk etmek | Uğursuzluk yapmak |
Yüree bayılmak | Çok acıkmak |
Zanti gibi dolaşmak | Zayıf, perişan, bakımsız dolaşmak |
Zort atmak | Kendini olduğundan fazla tanıtmak |
Zuvli gibi giyinmek | Dar ve çirkin giyinmek |
Yunan Makedonyası Kayalar Yöresinden Gelen Mübadil Muhacirlerinin Lehçe Sözlüğü
DEYİMLER
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)